با گذشت چند سال از بروز مشکل مالیاتی صنف آهن فروش که منجر به تعطیلی بسیاری از واحدهای فعال فروش آهنآلات در بازار شده، به نظر میرسد هنوز این مشکل حل نشده و کماکان پابرجاست. کسبه این بازار میگویند، این مساله در کنار رکودی که در معاملات محصولات فولادی وجود دارد فشار مضاعفی را به واحدهای فروش آهن تحمیل کرده است. بنا بر اعلام مسوولان اتحادیه و صنف آهن و فولاد در دو سال گذشته بیش از 970 واحد صنفی فروش آهن تعطیل شده که 42 مورد آن مربوط به مغازههای موجود در بازارهای آهن پامنار، آهن مکان، شادآباد، افسریه، گلوبندک و … تنها در دو ماه نخست از سال جاری اتفاق افتاده است.
طی روزهای گذشته بسیاری از اعضای این صنف در تماس با خبرنگار «دنیای اقتصاد» ضمن گلایه از شرایط موجود بیان کردند: در طول دو سال گذشته مکاتبات بسیاری از سوی ریاست اتحادیه کشوری آهن و فولاد، کسبه آهنفروش، دفتر هیات مدیرههای مربوطه و … با سازمان امور مالیاتی انجام شده تا مشکل مالیات بر ارزش افزوده صنف فولاد برطرف شود، اما به رغم تمامی تلاشها تاکنون تفاهمنامهای به این منظور میان اتحادیه و سازمان مالیاتی بسته نشده است و اعضای این صنف گاه با برگههای مالیاتی مواجه میشوند که بسیار بیشتر از رقم واقعی است، از اینرو برخی آهنفروشان چاره را در این دیدهاند که مغازههای خود را تعطیل کنند و معاملاتی غیررسمی را در فضایی به دور از مغازهها انجام دهند. در همین حال یکی دیگر از اعضای صنف فولاد خواستههای این صنف را از سازمان امور مالیاتی در چند بند تشریح کرد.
او گفت: اولین خواسته اعضای صنف، اجرای صحیح قانون مالیات بر ارزش افزوده با استناد به ماده 3، 14، 22 و 26 قانون مالیات بر ارزش افزوده است؛ چراکه اگر نحوه اجرای این قانون درست و مطابق با قوانین تدوین شده به این منظور باشد، کسبه نهایت همکاری را با سازمان داشته و در پرداخت مالیات حقه خود کوتاهی نخواهند کرد.
این عضو صنف آهن و فولاد ادامه داد: یکی دیگر از مطالبات ما ابطال و تصحیح دستورالعمل سازمان امور مالیاتی مربوط به ماده 26 مبنی بر تشخیص علیالراس قرار دادن مودیان مالیاتی است؛ چراکه میبایست مالیات ممکن از سود حاصل (تفاوت رقم خرید و فروش) محاسبه شود نه به نحوی که بهای روز کالا فقط از مبلغ فروش کالا (همانند شرایطی که هم اکنون برای محاسبه مالیات بر ارزش افزوده حاکم است) در نظر گرفته شود.
او مطالبه سوم از سازمان را تعیین مبلغ مالیات بر ارزش افزوده هر یک از مودیان مالیاتی بر اساس سود فروش برگههای مالیات مشاغل سالانه کسبه عنوان کرد و گفت: باید هرچه سریعتر جلسهای ویژه با حضور مقامات مسوول جهت تنظیم توافق و تفاهمنامهای میان اداره دارایی و اداره اتحادیه آهن و فولاد برگزار شود و نتایج حاصل مشابه تفاهمنامهای که با صنف سنگ بری صورت گرفته به زودی قابلیت اجرا داشته باشد.
در همین حال رئیس اتحادیه کشوری آهن و فولاد نیز با تایید گفتههای اعضای این صنف ضمن بیان این مساله که قرار بود سازمان امور مالیاتی با اتحادیه بر سر نحوه اجرای مالیات بر ارزش افزوده تفاهم کند، اما تاکنون چنین نشده است، گفت: بر اساس بند 3 از قانون مالیات بر ارزش افزوده باید سازمان مربوطه از رقم حاصل از مابهالتفاوت خرید و فروش کسبه مالیات اخذ کند، اما نه تنها اینگونه نیست بلکه به دفعات دیده شده مودیان مالیاتی علیالراس برگههای مالیاتی میکشند که بعضا چندین برابر رقم واقعی است.
محمد آزاد ادامه داد: ابلاغ این برگهها به صنوف آهن فروش موجب شده برخی واحدها از ترس پرداخت این رقمهای سنگین مغازههای خود را ببندند. او افزود: بازار آهن شادآباد و بیش از 3 هزار واحد صنفی از روز دوشنبه، 5 خردادماه تا جمعه نهم این ماه برای اعتراض به شرایط اخیر مغازهها را تعطیل کردند.
رئیس اتحادیه آهن فروشان افزود: مکاتبات فراوانی با رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور، قائم مقام وی، مسوولان وزارت صنعت، معدن و تجارت، پلیس امنیت، استانداری تهران و سازمانهای دیگر صورت گرفته که بتوانیم به تفاهمنامهای با سازمان امور مالیاتی همانند آنچه که در صنوف دیگر انجام شده است دست یابیم. به همین منظور روز شنبه 10 خرداد جلسه ویژه آهن فروشان با مسوولان امور مالیاتی برای حل مشکل مالیات بر ارزش افزوده اعضای این صنف در استانداری تهران برگزار خواهد شد.
آزاد با بیان اینکه محصولات فولادی که از طریق بورس کالا خریداری میشوند 8 درصد مالیات بر ارزش افزوده آنها در همان زمان معاملات پرداخت میشوند تاکید کرد: به این ترتیب منطقی است که با استناد به ماده 3 قانون مالیات بر ارزش افزوده کسبه آهن فروش مالیات حاصل از تفاوت رقم خرید و فروش آهن را بپردازند نه اینکه مالیاتی مضاعف را که این نکته در تعیین آن لحاظ نشده به سازمان پرداخت کنند.
آزاد با اشاره به اینکه اگر واحدهای فروش آهن به دلیل رقمهای سنگین مالیات بر ارزش افزوده بسته شوند، سازمان امور مالیاتی دیگر نمیتواند مالیات مشاغل را نیز از این صنف دریافت کند، گفت: درخواست ما از مسوولان این سازمان این است که در این برهه از زمان منافع کلی خود را ببیند و همکاری لازم را با اتحادیه برای تدوین یک تفاهمنامه به این منظور داشته باشد.
راهکار واقعی چیست؟
به هر ترتیب اتفاقی که هماکنون در تعیین رقم مالیات بر ارزش افزوده صنف آهن فروش افتاده تنها مربوط به این صنف نیست و به دفعات نظیر آن در صنوف دیگری نظیر طلا و جواهر و سنگبری نیز اتفاق افتاده است، اما مهمترین تفاوت در اینجا این است که رکود بازار فولاد در شرایط فعلی به عمیقتر شدن مشکل آهن فروشان و کاهش بیش از پیش درآمد آنها دامن زده و این طیف را بیش از گذشته در تنگنا قرار داده است.
به نظر میرسد بهترین راهکار برای مرتفع کردن این مشکل این است که سازمان امور مالیاتی برای تعیین رقم مالیات بر ارزش افزوده به آمار و ارقام مشخص و رسمی معاملات محصولات فولادی بورس کالا استناد کند؛ چراکه تخمین قیمت خرید و همچنین سودآوری کسبه به هیچ عنوان غیر ممکن نبوده و به سهولت قابل محاسبه ودسترسی است. در اینجا استفاده از تجربه سایر صنوف نیز مانند طلا و جواهر که معاملاتی جذابتر و خردهفروشی بیشتری دارند نیز میتواند راهگشا باشد.