🔻هفت آبان، سالگرد زخم انگلیس بر تن مردمسالاری و استقلال ایرانی
🔸هفتم آبانماه ۱۳۳۳؛ تایید حکم اعدام دکتر فاطمی در دادگاه تجدیدنظر نظامی. همه اسناد را پس از دادگاه سوزاندند. او بدون وکیل مدافع، در یک دادگاه بدون صلاحیت محاکمه و محکوم شد.
🔹دستگاه شاه اجازه نداد کسی بابت نوشتن لایحه دفاعی به دکتر فاطمی کمک کند و دادگاه او را سری کرد.
🔸 علاوه بر این حتی یادداشتهای قانونی وکیل دادگاه تجدیدنظر را هم از آنها گرفته و سوزاندند. رژیم حتی برخی اسناد و پروندههای دادرسی ارتش از جمله اوراق و اسناد و عکسهای پرونده دکتر فاطمی را سوزانده و از بین برد. به همین دلیل پرونده دادگاه دکتر فاطمی بعد از انقلاب یافت نشد.
🔹ولی مکتوبات او از زندان و بخشی از لایحه دفاعیاش نزد آیت الله زنجانی حفظ شدند. دست نوشتههای او نیز در اقدامی عجیب توسط آزموده[دادستان نظامی] به گاوصندوق منزل منتقل شده و بعد از انقلاب به دست طرفداران دکتر فاطمی افتادند که بخش عمده آن منتشر شد.
🔸سرهنگ محمود خلعتبری که وکالت مهندس رضوی را در دادگاه تجدید نظر نظامی به عهده داشت، مشاهدات خود را از دادگاه دکتر فاطمی اینگونه بیان میکند:
«وکیل دکتر فاطمی در دفاع از موکل خود صحبت کرد، فاطمی نیز در همان برانکار، خوابیده از خود دفاع میکرد، دادگاه به استناد مواد ۳۱۶ و ۳۱۷ کیفر خواست دکتر فاطمی را به اعدام و شایگان و رضوی را به حبس ابد محکوم کرد.
🔹در دادگاه تجدیدنظر دکتر فاطمی به روال گذشته چندبار صحبت کرد و بسیار قاطع و مستدل از اقداماتش دفاع نمود. گاه از دکتر بهرهور درخواست میکرد به نفع وی صحبت کند و او نیز مختصری! از او دفاع کرد.
🔸در حقیقت فاطمی بدون وکیل مدافع، در یک دادگاه فاقد صلاحیت محاکمه صلاحیت محاکمه و محکوم شد.
🔹آخرین جلسه دادگاه تجدید نظر روز یکشنبه ۷ آبان ۱۳۳۳ تشکیل شد. وکلای مدافع و آقایان دکتر فاطمی، دکتر شایگان و مهندس رضوی آخرین مدافعات خود را بیان کرد، سپس دادگاه به شور رفت. شایگان و رضوی هر یک به ده سال زندان با کار و دکتر فاطمی به اعدام محکوم شد.
🔸 دکتر فاطمی، روی برانکار، حکم صادره را با خودنویسی که منشی دادگاه به او داده امضا کرد و تقاضای فرجام نمود».
🔹بر طبق آیین دادرسی ارتش شاهنشاهی، حق رسیدگی یک محکوم در دادگاه نظامی، منوط به اراده شخص شاه بود و محمد رضاشاه ناجوانمردتر از آن بود که ظاهر امر را رعایت کند و با درخواست قانونی یک وزیر دولت مصدق موافقت نماید. شاه حتی تاریخ اجرای حکم اعدام دکتر حسین فاطمی را خود تعیین کرد!
منابع:
ناگفتهها وکم گفته ها از دکترمحمد مصدق و نهضت ملی ایران.
سرهنگ جلیل بزرگمهر، ص ۲۶
بیوگرافی دکتر حسین فاطمی، از کودکی تا شهادت، حمیدرضا مسیبیان، ص ۳۹
مصدق و سالهای مبارزه- سرهنگ غلامرضا نجاتی، جلد دوم ص۳۰۳-۳۰۵