19 روز دیگر متقاضیان خودروهای داخلی می‌توانند در طرح‌های فروش خودروسازان ثبت نام کنند. این خبری است که روز گذشته وزیر صنعت، معدن و تجارت اطلاع‌رسانی کرد. با اصلاح قیمت خودرو، اتفاق‌های مهمی در صنعت خودرو در حال رخ دادن است که یکی از آنها افزایش تولید خودرو و دیگری برنامه‌ریزی برای ارتقای کیفیت محصولات و مهم‌تر رونمایی و عرضه محصولات جدید است. طی سال‌های گذشته صنعت خودرو وارد دوران افول و افزایش تیراژ تولید به موضوعی غیرقابل تحقق تبدیل شده بود و از همین رو کیفیت خودروها نیز ماهانه افت می‌کرد و به موازات این رخدادها سطح نارضایتی مردم از خودروهای داخلی افزایش پیدا کرد. اما با روی کار آمدن دولت سیزدهم بازنگری در فعالیت خودروسازان و قطعه سازان آغاز شد.
احیای ظرفیت‌های معطل
کاهش تولید خودرو در چهار سال متوالی از سال 1397 به گونه‌ای بود که در این سال‌ها هیچ‌گاه تولید خودروسازان داخلی به سقف یک میلیون دستگاه هم نرسید و همچنین انباشته شدن خودروهای ناقص در پارکینگ خودروسازان در طی این سال‌ها، عارضه‌های کیفی و مالی فراوانی را برای خودروسازان در پی داشت. صنعت خودروی کشورمان علی‌رغم کشش بالای بازار در طی این سال‌ها، به میزان تولید سالانه کمتر از 700 هزار دستگاه تقلیل یافته بود، حال آن‌که مقیاس تولید برای توسعه صنعت خودرو و بقای آن شرطی اساسی است. وزارت صمت دولت سیزدهم در گام اول برنامه بر تثبیت جریان تولید متمرکز شد تا با افزایش مقیاس تولید، علاوه بر پاسخ به نیاز انباشته بازار در طی این سال‌ها، ظرفیت‌های معطل تولید احیا شود.
بدین ترتیب یکی از بیشترین رشدهای تولید در تاریخ خودروسازی کشور در سال 1401 رقم خورد؛ بیش از یک میلیون و سیصد هزار دستگاه خودرو تولید شد که 40 درصد بیشتر از سال 1400 بود. در این میان در سایر شاخص‌ها صنعت خودرو توانست پیشتاز باشد، شاخص تولید و فروش رشته فعالیت خودرو و قطعات در بهمن‌ماه 1401، نسبت به ماه مشابه سال 1400 به ترتیب افزایش 80.4 و 86 درصدی داشته است. در سال‌جاری نیز قرار است خودروسازان در تولید رکورد بزنند به نحوی که از هدف‌گذاری 1402 برای تولید یک میلیون و 700 هزار دستگاه خودرو، تولید 2میلیون دستگاه را پیگیری کنند.
آغاز فرایند تحویل خودرو
سید رضا فاطمی امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت درباره فرایند تحویل خودرو از روز گذشته به کسانی که در طرح یکپارچه شرکت کرده‌اند، گفت: اواخر سال گذشته ثبت نام در سامانه یکپارچه فروش خودرو آغاز و بیش از ۹۰۰ هزار نفر در این طرح شرکت کردند، روز شنبه (26 فروردین) ۶ شرکت از جمله سایپا، مدیران و کرمان موتور فراخوان را اعلام کردند و از روز گذشته نیز عملاً فرایند تحویل خودروها آغاز شده است و متقاضیان طبق نوبت باید به شرکت‌های خودروساز مراجعه و با طی کردن فرایند اداری (تکمیل وجه، دریافت پلاک و غیره) و با انعقاد قرارداد نسبت به تحویل خودروی خود اقدام کنند که امیدواریم حتی در هفته جاری تحویل صورت گیرد.
به گفته او دو شرکت از جمله ایران خودرو و بهمن فراخوان را اعلام خواهند کرد. علاوه بر این دوره، برای بار دوم از ۱۶ اردیبهشت ماه مرحله جدید ثبت نام آغاز خواهد شد. این ثبت نام نیز مثل مرحله اول به شکل نوبت دهی خواهد بود و همه متقاضیان طبق نوبت دهی خودرو دریافت می‌کنند. سایپا و مدیران خودرو تا سه ماه آینده خودروی تمام متقاضیان در ثبت نام دوره اول را تحویل خواهند داد. کرمان موتور هم شش ماه فرصت برای تحویل خواسته است.
این رویه که وزیر صمت به آن اشاره کرد نشان می‌دهد که در سال‌جاری عرضه خودرو به متقاضیان شتاب گرفته است و مردم با شرایط بهتری می‌توانند خودرو از کارخانه خریداری کنند، لذا بر اساس پیش‌بینی کارشناسان اگر زمان تحویل خودروها به مردم سرعت بگیرد فاصله قیمت کارخانه و بازار نیز در مدت کوتاه، کاسته می‌شود. او با بیان اینکه بازار خودرو تبدیل به یک بازار کاذب شده، گفت: فضای تورمی در کشور باعث شده برخی از شهروندان برای حفظ ارزش پول به دنبال کالایی باشند که از تورم در امان بمانند. از طرف دیگر شاهد هستیم در هفته‌های گذشته، بخشی که می‌توان اسم آن را مافیا گذاشت، می‌خواهند به افزایش قیمت‌ها دامن بزنند. اما متعارف این است که با افزایش عرضه بازار آرام شود.
وزیر صمت تصریح کرد: در نیمه دوم امسال برنامه فروش قسطی خودروها آغاز خواهد شد. اکنون بعضی شرکت‌های خودروسازی در حال زمینه چینی با بانک‌ها و دیگر شرکت‌ها هستند.
او درباره زمان تحویل خودروهای وارداتی اظهار کرد: بیش از ۳۰۰ شرکت درخواست دادند در فرایند واردات خودرو مشارکت کنند که ۳۰ شرکت شرایط آن را داشتند و تاکنون ۱۳ شرکت ۱۰۰ هزار خودرو ثبت سفارش کردند. فاطمی امین با اشاره به توقف واردات خودرو از سال ۱۳۹۷، گفت: راه‌اندازی مجدد این فرایند زمان‌بر بود. ابتدا قرار بود که خودروهای وارداتی در بورس کالا عرضه شود که در نهایت منتفی شد و همین موضوع هم باعث شد زمان را از دست بدهیم. همچنین مقررات پیچیده و خاصی درباره واردات خودرو وجود دارد که درباره سایر کالاها این چنین نیست. برای مثال گمرک برای تعیین قیمت خودرو باید از شرکت سازنده کشور مبدأ قیمت بگیرد که این موضوع برای هیچ کالای دیگری وجود ندارد و پیچیدگی زیادی ایجاد می‌کند.
او با بیان اینکه ۱۳ مرحله طی شده تا بستر واردات خودرو فراهم شود، تصریح کرد: آخرین موانع واردات خودرو مربوط به چند مورد استاندارد و محاسبه قیمت از سوی گمرک بود که هفته گذشته در این رابطه تصمیم‌گیری و مصوب شد و در حال حاضر در انتظار ابلاغ مصوبه هستیم.
به گفته وزیر صنعت، معدن و تجارت در حال حاضر جریان واردات راه افتاده و تعدادی خودرو در گمرک وجود داشته که هنوز امکان ترخیص آنها نیست، تعدادی از خودروها نیز در حال حمل هستند. واردکنندگان منتظرند خودروهایی که در گمرک هستند ترخیص شوند تا آنها کار را شروع کنند. به نظر می‌رسد در روزها و هفته‌های آینده عرضه خودروهایی که در گمرک موجود است، انجام و جریان این مسیر روان شود.
