آب زیر بنای سلامتی و حیات انسان است. وقتی شیر آب را در خانه باز می کنید و آب سرد و زلالی جاری می شود ، کمتر به کمبود آن فکر میکنید.متاسفانه 40 درصد از مردم دنیا از آب سالم محرومند . طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت روزانه 30 هزار نفر از مردم دنیا به علت کمبود آب سالم و بهداشتی میمیرند.
در واقع مثل این است که در مجاورت و همسایگی ما هرروز مردم یک شهر 30 هزار نفری از فقدان آب بهداشتی جان می سپارند! و برابر با آمار سازمان جهانی بهداشت 80 درصد از بیماری هایی که مردم دنیا از آن ها رنج می برند به طور مستقیم مربوط به عدم تامین آب بهداشتی و کافی است. خود ما بزرگترین دشمن خویش هستیم زیرا همین آب های موجود را نیز آلوده و غیر قابل استفاده می کنیم یا این ماده با ارزش برای حیات را با مصرف بی رویه هدر می دهیم . این کار باعث تقسیم ناعادلانه آب برای بشر شده و هستی تعدادی از افراد بی گناه را به خطر میاندازد.شرایط و فضای زندگی افراد متفاوت است. مسلما راهکار و صرفه جویی در آب را هر کس می داند و تلاش می کند روش صرفه جویی و استفاده درست را پیدا کند. راهِهای صرفه جویی بسیار متنوع است:
مصارف آشپزخانه
بررسی ها نشان می دهد که بین 30 تا 40 درصد آبی که وارد منازل می شود در آشپزخانه مصرف می شود.مضربودن پودرهای رختشویی و مایعهای ظرفشویی درمنازل و نقش آلودگی آن در آبها و فاضلابهای ناشی از مصارف خانگی محرز شده است.بنابراین اگر استفاده از این مواد به صورت کنترل شده و محدود انجام پذیرد نه تنها سهم مهمی در سلامت خانواده خواهد داشت بلکه در مصرف کمتر آب نیز موثر میافتد. بنابراین حتی الامکان باید سعی شود شستوشوی ظروف درحجم یک لگن آب داغ انجام شود و سپس مبادرت به آبکشی کرد.در صورت استفاده از ماشین ظرفشویی برای ظرفهایی که به چربی و موادغذایی آغشته نباشند دستگاه روی کوتاه ترین چرخه تنظیم و توصیههای کارخانه سازنده دستگاه در راستای صرفه جویی در مصرف آب و انرژی جدی گرفته شود.همیشه آب آشامیدنی در بطریهای دربسته و درون یخچال نگهداری شود، تا مجبور نباشیم برای رسیدن به آب سرد، شیر آب مدتی باز بماند.برای شست وشوی لباسهای خیلی کثیف، ماشینهای لباسشویی اتوماتیک به مراتب از غیراتوماتیک مناسب ترند و کمتر آب مصرف می کنند. در صورت استفاده از ماشین نوع دوم از تکرار در تخلیه و پرکردن آب برای شستن لباس های خیلی کثیف اجتناب کنید.
استحمام
بررسی ها نشان میدهد که برای هربار استحمام 120 لیتر آب مصرف می شود. یکی از راه های دیگر صرفه جویی در حمام آن است که لوله کشی ساختمان طوری انجام شود که با کمترین اتلاف آب، آب گرم به دوش برسد. در جاهایی که امکانات فنی اجازه می دهد می توان برای افزایش فشار آب شوینده، از شیرهای دهنده هوا در مسیر آب استفاده کرد تا با پاشانیدن آب به صورت قطرات ریز، در مصرف آب صرفه جویی شود. این روش تا 50 درصد مصرف آب را کاهش می دهد.در شست وشوی دست و صورت و مسواک زدن، نیز سعی شود شیر آب کمتر باز بماند و با استفاده از یک لیوان آب این کار صورت گیرد.
چکه کردن شیرآب و سردوش
چکه کردن و بسته نشدن کامل شیر آب، می تواند تلفات بسیار زیاد آب را در پی داشته باشد. می توان میزان آب تلف شده در یک دوره زمانی را با قراردادن یک سطل در زیر شیرآب معیوب اندازه گیری کرد.
سایر راه های صرفه جویی
استفاده چندباره از آب: اگر در خانه باغچه دارید می توان هنگام شستوشو و تمیزکردن سبزی و میوه ها از آب مصرف شده برای آبیاری باغچه استفاده کرد. حتی آب حاصل از شست وشوی برنج برای آبیاری گلدان ها مناسب است.
آبیاری باغچهها
آبیاری مناسب گلدان ها علاوه بر رفع نیاز آبی و سلامت گیاه در صرفهجویی آب نیز موثر است. آبیاری بی دلیل و غیرضروری باغچه ها و درختانی که به آب کم نیاز دارند، نه تنها خاک را از موادغنی غذایی تخلیه می کند بلکه سبب روییدن علف های هرز و جذب آب توسط آن ها می شود.
شست وشوی اتومبیل
نخست پیشنهاد می شود که شست وشوی ماشین در بیرون از منزل و در کارگاه های مخصوص این کار انجام داده شود.اگر به هر دلیل این کار درخانه صورت می پذیرد باید از رهاکردن شیلنگ باز آب خودداری شود. بهتر است شستن اتومبیل با حداقل آب در حجم یک یا دو سطل آب انجام شود. در این مواقع به یاد داشته باشیم روزانه هزاران انسان در اثر کمبود آب جان خود را از دست می دهند.
استخرهای خانگی
وجود حوض آب نما یا استخرهای خصوصی در جاهای گرم که تبخیر سطحی آن ها بیشتر از 1500 میلی متر در سال است مقرون به صرفه نیست.باید حتی الامکان از استخرهای مراکز ورزشی و عمومی استفاده کرد و از احداث آن ها در منازل امتناع ورزید. باید گفت: حتی میزان تبخیر آب توسط کتری یا سماور یا ظروف دیگر در روی اجاق گاز هرچند به ظاهر قابل توجه به نظر نمی آید، مورد توجه قرارگیرد.مصرف غیرضروری آب توسط افراد وسواسی: دردناک خواهد بود که شاهد افرادی باشیم که به دلیل وسواس، آب پرارزش را به فاضلاب ها سرازیر می کنند. آن ها باید به یاد آورند، افراد تشنه ای هستند که به کمتر از همان آب هدر رفته نیازمندند.
استفاده از آب باران
در منازل شهری یا روستایی می توان ناودان ها را طوری تعبیه کرد که آب باران به باغچه ها هدایت شود.در یکی از شهرهای شمالی صاحبان بسیاری از خانه ها آب انباری برای جمع آوری آب باران تعبیه کرده اند و در مواقع قطع آب برای شست وشو و آبیاری از آن آب استفاده می کنند.
تلفات خارج از کنترل
از موارد دیگر هدررفتن آب می توان به نشت آب از لوله های فرسوده کف حیاط، اینچ شوفاژها یا چکه کردن مداوم کولر در پشت بام، اشاره کرد.