طی دوسال اخیر بارها و بارها مسوولان قضایی و امنیتی کشور خواستار بسته شدن اینستاگرام، این شبکه اجتماعی پرطرفدار شده‌اند، مساله‌یی که تاکنون با مقاومت وزیر ارتباطات و برخی از کارشناسان و مسوولان ارتباطی کشور و البته کاربران مواجه شده است. این مقاومت تا به امروز به ثمر نشسته است و با تصمیم اجرایی شدن فیلترینگ هوشمند در آخرین روزهای پاییز 93 و مسدود شدن صفحه‌های غیراخلاقی، کاربران از این شبکه استفاده می‌کنند.
این درحالی بود که در خردادماه 93 اعلام شد که دستور قضایی برای فیلترشدن شبکه اجتماعی اینستاگرام صادر و این حکم قضایی به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای اجرا ابلاغ شده است. شاکیان خصوصی این شبکه اجتماعی به دلیل نقص حریم شخصی از این شبکه شکایت کرده بودند و درحالی که کاربران منتظر بودند تا «اینستاگرام » به سرنوشتی چون «وی چت» دچار شود، اما حکم مسدود شدن اجرایی نشد.
اما ماجرای پرفرازونشیب این شبکه اجتماعی به اینجا ختم نشد و با اولتیماتومی به وزارت ارتباطات، قوه قضاییه خواستار فیلترینگ این شبکه شد.
به گزارش تعادل، در آبان‌ماه سال 93 یکی از اعضای کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه از مهلت دوماهه‌یی به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات سخن گفت و اعلام کرد که طی این مدت باید بخشی از داده‌های اینستاگرام کنترل شود درغیر این صورت فیلتر خواهد شد. در روزهای پایانی شهریورماه 93 بازهم اینستاگرام خبرساز شد به‌طوری که معاون اول قوه قضاییه با ارسال نامه‌یی به وزیر ارتباطات خواستار فراهم‌آوری زمینه و بستر فنی مورد نیاز مسدودسازی و کنترل اطلاعاتی موثر شبکه‌های اجتماعی نظیر و آتس‌آپ، وایبر و تانگو ظرف یک‌ماه شد و اعلام کرد: در غیر این صورت قوه قضاییه نسبت به این امر اقدام خواهد کرد.
محسنی‌اژه‌یی در ادامه نامه خود نیز تصریح کرده بود: «نظر به انتشار گسترده محتوای مجرمانه و ارتکاب انواع جرایم علیه عفت و اخلاق اسلامی و امنیت عمومی و… بالاخص انتشار وسیع مطالب موهن علیه بنیانگذار انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی(ره) در هفته‌های اخیر از طریق برخی شبکه‌های اجتماعی نظیر واتس‌آپ، وایبر و تانگو که بعضا توسط دولت‌های معاند نظام جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور مدیریت فنی و محتوایی می‌شود و با عنایت به اینکه با وجود استمهال سه ماهه جنابعالی و همکاران محترم مبنی بر اعلام آمادگی درخصوص فراهم‌آوری امکان مسدودسازی و پالایش هوشمند محتوای مجرمانه در شبکه‌های موصوف و ارائه شبکه‌های اجتماعی داخلی هم‌سطح با شبکه‌های مذکور، مع‌الاسف تاکنون اقدام موثری به عمل نیامده است بنابراین در اجرای دستور ریاست محترم قوه قضاییه حضرت آیت‌الله آملی ظرف مدت حداکثر یک ماه نسبت به فراهم‌آوری زمینه و بستر فنی مورد نیاز مسدودسازی و کنترل اطلاعاتی موثر شبکه‌های یادشده اقدام عاجل صورت پذیرد، در غیر این صورت قوه قضاییه در راستای وظایف ذاتی خود نسبت به مسدودسازی شبکه‌های اجتماعی دارای محتوای مجرمانه اقدام مقتضی به عمل آورده و با متخلفین از دستورات قضایی در هر رده‌یی طبق قانون برخورد خواهد کرد.»
در هرصورت وزارت ارتباطات با ضرب‌الاجل قوه قضاییه به وعده خود عمل کرد و با مسدودسازی صفحه‌های غیراخلاقی اینستاگرام، فیلترینگ هوشمند را اجرایی کرده است. اما به نظر می‌رسد این شبکه پرطرفدار هنوز از حاشیه خارج نشده است و همچنان مسوولان قضایی و امنیتی کشور به دنبال راهی برای مسدود شدن آن هستند، چراکه طی دو روز گذشته عبدالصمد خرم‌آبادی، معاون قضایی دادستان کل کشور در امور فضای مجازی رسما نتیجه اقدامات وزارت ارتباطات درباره فیلترینگ هوشمند را اعلام کرد و از ناکارآمدی فیلترینگ هوشمند خبر داد.
وی گفت: فیلترینگ هوشمند یکی از مطالبات قدیمی دادستانی کل کشور از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات بوده است؛ اما سامانه فیلترینگ هوشمند طراحی شده توسط وزارت ارتباطات تاکنون نتوانسته انتظارات مردم و مقامات قضایی را برآورده کند و با وجود تبلیغات وسیع وزارت ارتباطات در مورد فیلترینگ هوشمند، عملا اقدامات آنها تاکنون نتیجه قابل قبولی نداشته است. وی گفت: فاز اول فیلترینگ هوشمند صرفا روی سایت و نرم‌افزار اینستاگرام انجام شد که چندان موفقیت‌آمیز نبود و نتوانست جلوی موج عظیم انتشار محتوای مجرمانه در این شبکه را بگیرد. سخنان معاون قضایی دادستان کل کشور در امور فضای مجازی روز گذشته با واکنش وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات مواجه شد، وی در جمع خبرنگاران در بخشی از صحبت‌های خود در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه نظر و ارزیابی شما از صحبت‌های اخیر دبیر کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه رایانه‌یی مبنی بر ناموفق بودن اجرای طرح فیلترینگ هوشمند چگونه است، اظهار کرد: شاید در این حوزه اطلاعات غلطی به ایشان منتقل شده باشد، اما در هر صورت مرجعی که باید این مساله را بررسی کند، آنجا نیست.
گفتنی است وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات چندی پیش از برنامه‌های توسعه فیلترینگ هوشمند سخن گفته و تاکید کرده «قرار است در مرحله دوم این سیستم را روی لایه دسترسی اجرایی کنیم و از «گیت وی» بین‌المللی برداریم؛ تا پیش از این فیلترینگ به صورت یکپارچه از دروازه اصلی پهنای باند اینترنت کشور اجرایی می‌شد اما در فاز دوم فیلترینگ هوشمند قصد این است که این سیستم ازسوی اپراتورهای اینترنت و شرکت‌های ارائه‌دهنده این خدمات، اجرا شود.
همچنین درمرحله سوم قصد داریم سیستم فیلترینگ هوشمند را روی دیتاسنتر پیاده‌سازی کنیم به نحوی که یک دیتاسنتر هوشمند داشته باشیم تا تمامی فایل‌ها و دیتاهای غیرمجاز را شناسایی و فیلتر کند. به نظر می‌رسد اینستاگرام شبکه محبوب کاربران که فیس‌بوک در سال2012 آن را به قیمت یک‌میلیارد دلار خریداری کرد، امروز به دغدغه اصلی مسوولان و کاربران تبدیل شده است. مساله‌یی که به جنگ قدرتی میان دولت و قوه فضاییه تبدیل شده است و در این بین باید منتظر ماند و دید که سرانجام اینستاگرام به چه سرنوشتی دچار می‌شود.
